| Ślady osadnictwa na terenie gminy sięgają odległych czasów, o czym świadczy odkrycie ciałopalnego cmentarzyska kultury łużyckiej wczesnej epoki żelaza. W Pęczniewie stwierdzono liczne ślady osadnictwa z okresu rzymskiego dużą osadę gospodarczą z wczesnego średniowiecza, a także pozostałości średniowiecznego gródka na kopcu. Bronisław Chlebowski w ,,Słowniku Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich,, podał, że od XVI w. istniała tutaj parafia Pęczniew posiadająca kościół parafialny drewniany. Jego fundatorem była rodzina Pęczniewskich. Pisał również, iż parafia była nieludna i przy ubogiej glebie. W 1790 roku liczyła tylko 960 dusz. Na podstawie ,,Słownika etymologicznego miast i gmin PRL,,, Pęczniew był gniazdem rodziny Pęczniewskich. W XV wieku były zapisy Pancznowo 1400 rok, Pyancznowo 1422 rok, czyli Pęcznowo lub Pięcznowo. W pierwszym wypadku podstawą było imię Pęczen od pąk, zaś w drugim Pięczen od piękny. W Siedlątkowie, we wsi położonej w północnej części gminy, zidentyfikowano obronną siedzibę rycerską z XIV wieku, a w niej pozostałości zbroi. Na terenie Łyszkowic archeolodzy odkryli osadę kultury przeworskiej z okresu rzymskiego. Wiele cennych informacji wzmiankowanych już w 1298r. dotyczy miejscowości Brodnia. Własność książęca (przejściowo tylko - do 1298 r. - w rękach Stoigniewa z Okrzów, byłego kasztelana rudzkiego), a następnie królewska. Miejsce sądów nadwornych (tzw. roczków) Władysława Jagiełły (18 pobytów w okolicach Niedzieli Palmowej) i Kazimierza Jagielończyka (raz, w 1450 r.). Brodnia i okolice królewszczyzny należały do starostwa sieradzkiego, a od połowy XVII wieku szadkowskiego. Po II rozbiorze własność króla pruskiego, w okresie Księstwa Warszawskiego dobra narodowe, później rządowe - administrowane przez dzierżawców bezlitośnie wyzyskujących chłopów. Skargi w obronie uciemiężonych pisał tutejszy nauczyciel znany z literatury Kazimierz Deczyński. Cennych odkryć dokonano w Brzegu. Zidentyfikowano tam resztki cmentarza pogańskiego dawnych Słowian, naczynia gliniane z prochami zmarłych. Odkryto też fundamenty po pałacu i budynkach dworskich. |
